Voorwoord bij Every Second
Op het toppunt van een reeks boeken genaamd ARES en een andere reeks genaamd HERMES beginnend, is Second, zoals Homerus Ilias en Odyssee, belast met worsteling en vlucht; een beweegreden die het deelt met het Bijbelse Every, wiens held Mozes ook bekend is als voorbeeld van worsteling en vlucht. Beide boeken vinden hun oorsprong een kwart eeuw geleden in een scheidingsdagboek dat, als ik het me weer voor de geest haal, bestond uit passages, gehesen, Hermes-achtig, uit ieder somber Bijbel-boek en ieder boek van Homerus epiek, naast school aantekeningen om in hen te onderwijzen. Zulk een geen verschil makende hulde en zulk letterlijk didactisme moest ten slotte opnieuw worden begrepen, door de klonters huiselijke woordentwist en letterkundige worsteling er uit te zeven. Niets minder of slechter, epiek is een moeilijke en samenvattende vorm, en als er geen longueurs waren - catalogici van ellende en triomfen, van schepen of demonen, van spreekwoorden en plaatsnamen ingevoegd voor mnemoneutisch gemak - dan hellen we snel naar de roman, een genre gebaseerd op de ervaring van de schrijver inplaats van op de meer gepatenteerde werkelijkheden van de wereld. (Ja, Kerstman, Virginia bestaat.)
Maar hoe zowel objectief als persoonlijk te zijn? De MES uit HERMES - de trilogie Magic Every Second - begint met een autobiografie, van meet af aan voorgesteld als persoonlijk (zie het Franse mes, bezittelijk) maar toch was het vereist de waarheid te vertellen over IT (niet Informatie Technologie, maar das Es, een identiteit van het collectief). De objectiviteit wordt hier pover bediend door een verteller in de eerste persoon, vanhier de alomtegenwoordige "auteur". Vandaar ook de andere misbaar makende stemmen: in Magic, die van Osiris en Hermes Trismegistus, in Every, van David en Herodus, in Second, van Achilles en Odysseus, van Homerus en Vergilius.
Het onderrichten van Homerus is begonnen aan Harvard toen ik 22 was en eindigde pas 40 jaar later met pensioenering in Azië. Het onderwijzen in de Bijbel bleek meer tussenpozen te kennen, maar is in latere jaren voortdurend doorgegaan, als men een cursus waarin Dante mee inbegrepen was meetelt, en een andere, Tasso, nog andere gewijd aan Spenser en Milton. Ik onthoud me van het herhalen van mijn observaties zoals vastgelegd in Particular and Universal, betreffende de Griekse, de Italiaanse en de Engelse epische dichters, of wat dat betreft, aangaande Vergilius, onze eerste zelf-bewuste universalist en het onderwerp van Second,3. Wat ik geprobeerd heb te doen, waar geen van hen (althans zo leek het mij) helemaal in geslaagd is, is het algemene volledig afzonderlijk te maken. Als Homerus Odysseus is, als Odysseus, Homerus, waarom hen dan apart begluren, zoals in de roman? Want wat, uiteindelijk, winnen we door de werkelijkheid te fictionaliseren, een werkwijze die geparodiëerd wordt aan het eind van Second,2?
Echter, wiens verhaal is het dat men zou moeten vertellen? Om voor eens en altijd te scheiden van het dagboek leek het het best opnieuw de in situ methode toe te passen, voor het eerst geoefend in Revolution, daarna puurder gerealiseerd in Realization - over het vertoog van het Midden-Oosten en de Oostelijke Mediterranee. Op die manier mijn tweede rond-de-wereld onderneming, met stopplaatsen in Tel Aviv, Amman en Beirut, in Istanbul, de Griekse eilanden en de Peloponnisos; in Brindisi en Napels (om maar te zwijgen van een bezoek, op nochthans een derde rond-de-wereld uitstapje, aan Mantua, het verblijf van Vergilius' jeugd). Al dit gereis op zoek naar Alleman was bedoeld om hem te localiseren in zijn Bijbelse en Homerische habitat.
Wat is algemeen, wat afzonderlijk? (Of zijn ze zoals nirvana en samsara één en dezelfde?) Het fysieke van onze culturele geografie (familiaal, sociaal, nationaal, en - zoals wij de laatste tijd gerne zeggen - "globaal") is uiteindelijk afzonderlijk, maar ook algemeen, bepaald. Kunnen we nationaliteit, ras, geslacht en klasse overstijgen? In onze dromen van Democratie hopen we het, maar de literatuur van het mensdom is zelden democratisch gebleken.
include "book_foot.inc" ?>